Please use this identifier to cite or link to this item:
https://elib.bsu.by/handle/123456789/329006
Title: | Паходжанне і змест гістарычнага паняцця «пяцігорскія чаркасы» ў гістарычных крыніцах ранняга новага часу і яго значэнне для даследавання гісторыі адыгаў у Вялікім Княстве Літоўскім у другой палове XVI – першай палове XVII стст.: пастаноўка праблемы |
Other Titles: | Происхождение и содержание исторического понятия «пятигорсике черкасы» в исторических источниках раннего нового времени и его значение для изучения истории адыгов в Великом Княжестве Литовском во второй половине XVI – первой половине XVII века: постановка проблемы / А. Н. Латушкин The origin and content of the historical concept “Pyatigorsk Cherkassians” in the sources of the early modern time and its significance for studying the history of Odigas in the Grand Duchy of Lithuania in the second half of the 16 – first half of the 17 century: statement of the problem / A. M. Latushkin |
Authors: | Латушкін, А. М. |
Keywords: | ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Гісторыя. Гістарычныя навукі ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::История. Исторические науки |
Issue Date: | 2024 |
Publisher: | Минск : БГУ |
Citation: | Пичетовские чтения – 2024. История: наука, образование, память : материалы междунар. науч.-практ. конф., посвящ. 90-летию ист. фак. Белорус. гос. ун-та, Минск, 25 окт. 2024 г. / Белорус. гос. ун-т ; редкол.: А. Г. Кохановский (гл. ред.) [и др.]. – Минск : БГУ, 2024. – С. 514-524. |
Abstract: | Аўтарам узнімаецца пытанне субэтнічнай прыналежнасці адыгаў, якія перасяліліся на тэрыторыю Вялікага Княства Літоўскага ў 60-я гг. XVI ст. Важнасць яго абумоўлена рознай знешнепалітычнай арыентацыяй субэтнічных груп адыгаў, размешчаных у межах араэала іх карэннага пражываня на тэрыторыі паўночна-каўказскага рэгіёна ў другой палове XVI – першай палове XVIІ стст. Гэта выражалася ў тым, што па стане на другую палову XVI ст. адыгі заходнія (жанэ, бесленей і інш.). традыцыйна знаходзіліся ў саюзе з Крымскім ханствам і Асманскай імперыяй, а ўсходнія адыгі (кабардзінцы) — з Рускай дзяржавай. Аднак іх знешнепалітычны вектар мог змяняцца. Гэты фактар набываў істотнае значэнне ва ўмовах Інфлянцкай (Лівонскай) вайны 1558–1583 гг., а таксама ўлічваўся пры распрацоўцы праекту стварэння ў Еўропе т. зв. «антытурэцкай лігі». У абодвух выпадках планавалася выкарыстанне ваеннага патэнцыялу адыгаў, які разглядаўся як значны. Усё азначанае робіць мэтазгодным вызначэнне рэгіёну паходжання адыгаў у ВКЛ, а таксама высвятленне зместу і значэння этнонімаў, якія выкарыстоўваліся тут у дачыненні да іх. Прыярытэтным выступае пытанне субэтнічнай прывязкі ў змесце распаўсюджанага ў ВКЛ паняцця «пяцігорскія чаркасы» і яго элементаў |
Abstract (in another language): | Автор поднимает вопрос о субэтнической принадлежности адыгов, переселившихся на территорию Великого Княжества Литовского в 60-е гг. XVI в. Ее значение обусловлено различной внешнеполитической ориентацией адыгских субэтносов, находящихся в ареале их естественного обитания на территории Северо-Кавказского региона во второй половине XVI – первой половине XVII вв. Это выражалось в том, что со второй половины XVI в. западные одыги (Жанэ, Бесленей и др.). традиционно имели более тесные связи с Крымским ханством и Османской империей, а восточные адыги (кабардинцы) — находились в союзе с Русским государством. Однако их внешнеполитический вектор мог изменяться. Этот фактор приобрел существенное значение в условиях Инфлянтской (Ливонской) войны 1558–1583 гг., а также был учтен при разработке проекта создания в Европе так называемой «антитурецкой лиги». В обоих случаях планировалось использовать военный потенциал одыгов, который считался значительным. Все вышеизложенное делает целесообразным определение региона происхождения адыгов в ВКЛ, а также уточнение содержания и значения использованных здесь по отношению к ним этнонимов. Приоритетным является вопрос субэтнических связей в содержании понятия «пятигорские черкасы» и его элементов, распространенного в ВКЛ = The author raises the issue of the subethnic affiliation of the Adyghe who migrated to the territory of the Grand Duchy of Lithuania in the 1560s. Its importance is due to the different foreign policy orientations of the Adyghe subethnoses in their natural habitat in the North Caucasus region in the second half of the 16 th – first half of the 17 th centuries. This was expressed in the fact that from the second half of the 16th century, the western Odyghe (Zhane, Besleney, etc.) traditionally had closer ties with the Crimean Khanate and the Ottoman Empire, while the eastern Adyghe (Kabardians) were in alliance with the Russian state. However, their foreign policy vector could change. This factor acquired significant significance in the context of the Inflyant (Livonian) War of 1558–1583, and was also taken into account when developing the project to create the so-called “anti-Turkish league” in Europe. In both cases, it was planned to use the military potential of the Odyghe, which was considered significant. All of the above makes it expedient to determine the region of origin of the Adyghe in the GDL, as well as to clarify the content and meaning of the ethnonyms used here in relation to them. The issue of sub-ethnic connections in the content of the concept of “Pyatigorskye Cherkasy” and its elements, widespread in the GDL, is of priority |
Description: | Этнокультурное и археологическое наследие Беларуси |
URI: | https://elib.bsu.by/handle/123456789/329006 |
ISBN: | 978-985-881-715-2 |
Licence: | info:eu-repo/semantics/openAccess |
Appears in Collections: | 2024. Пичетовские чтения – 2024. История: наука, образование, память |
Files in This Item:
File | Description | Size | Format | |
---|---|---|---|---|
514-524.pdf | 284,48 kB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.