Пожалуйста, используйте этот идентификатор, чтобы цитировать или ссылаться на этот документ:
https://elib.bsu.by/handle/123456789/328079| Заглавие документа: | Новы помнік кудлаеўскай культуры Любань-9 (вынікі археалагічных даследаванняў 2021–2022 гг.) |
| Другое заглавие: | The new site of the Kudlaivka culture Luban-9 (results of archaeological research of 2021–2022) / A. M. Vashanau, M. I. Tkachova Новый памятник кудлаевской культуры Любань-9 (результаты археологических исследований 2021–2022 гг.) / А. Н. Вашанов, М. И. Ткачева |
| Авторы: | Вашанаў, А. М. Ткачова, М. І. |
| Тема: | ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::История. Исторические науки ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::Культура. Культурология ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Гісторыя. Гістарычныя навукі ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Культура. Культуралогія |
| Дата публикации: | 2025 |
| Издатель: | Минск : БГУ |
| Библиографическое описание источника: | Журнал Белорусского государственного университета. История = Journal of the Belarusian State University. Historical sciences. – 2025. – № 1. – С. 71-84 |
| Аннотация: | Прадстаўлены першыя вынікі археалагічнага вывучэння новага мезалітычнага помніка Любань-9. Паселішча выявіў у 2020 г. М. М. Крывальцэвіч падчас абследавання тэрыторыі ў зоне запланаванага будаўніцтва па жарнага дэпо ў г. Любані (Мінская вобласць). На працягу палявых сезонаў 2021–2022 гг. паселішча было даследавана на плошчы 21 м {2}. Археалагічная калекцыя налічвае 820 артэфактаў, з якіх 803 артэфакты ўяўляюць сабой вырабы з розных парод каменю (крэмень, кварцыт, кварц). Аналіз асаблівасцей стратыграфіі паказвае адметнасць паселішча сярод мезалітычных старажытнасцей рэгіёна. Бескіслародныя ўмовы залягання паспрыялі захаванню на тэрыторыі паселішча арганічных матэрыялаў (дрэва, костка і г. д.). Сярод выяўленых артэфактаў прадстаўлены асобныя жаўлакі і абломкі без слядоў апрацоўкі (сыравіна), прэнуклеусы, нуклеусы і тэхнічныя формы, звязаныя з прыгатаваннем, эксплуатацыяй і падпраўкай нуклеусаў, прадукты дэбітажу, прылады працы і адыходы ад іх вытворчасці. Выяўленыя матэрыялы маюць шырокае кола адпаведнікаў з помнікамі кудлаеўскай культуры на тэрыторыі Беларусі (Азярное-1, Азяр ное-2Б, Любань-1, Любань-7 і інш.). На падставе атрыманых адыевугляродных дат час існавання паселішча адносіцца да канца 10-га – пачатку 8-га тыс. да н. э., што адпавядае першай палове прэбарэальнага – канцу другой фазы барэальнага перыяду і храналагічна суадносіцца з раннім мезалітам. Такім чынам, Любань-9 з’яўляецца першым паселішчам кудлаеўскай культуры на тэрыторыі Беларусі, для якога атрымалася вызначыць абсалютны ўзрост. |
| Аннотация (на другом языке): | The article presents the fjrst results of the archaeological research of the new Mesolithic site Luban-9. The settlement was discovered in 2020 by M. M. Kryvalcevich during a survey of the territory in the planned construction of a fjre station in the city of Luban (Minsk Region). During the 2021–2022 fjeld seasons the settlement was investigated on an area of 21 m {2} . The archaeological collection includes 820 artifacts, among which 803 are artifacts of various raw material types (fmint, quartzite, quartz). Anoxic conditions of occurrence contributed to the possibility of preserving organic materials (wood, bo ne, etc.) on the territory of the settlement. The analysis of the stratigraphy shows the distinctiveness of the settlement among the Mesolithic antiquities of the region. The discovered materials fjnd a wide range of analogies on the site of the Kudlaivka culture on the territory of Belarus (Aziarnoje-1, Aziarnoje-2Б, Luban-1, Luban-7, etc.). Based on the obtained radiocarbon dating, the settlement dates to the end of the 10 th and the beginning of the 8 th millenium BC, which corresponds to the fjrst half of the Preboreal – the end of the second phase of the Boreal period and is chronologically related to the early Mesolithic. Thus, Luban-9 is the fjrst settlement of the Kudlaivka culture on the territory of Belarus for which it was possible to determine the absolute age. = Представлены первые результаты археологического изучения нового мезолитического памятника Любань-9. Поселение выявил в 2020 г. Н. Н. Кривальцевич во время обследования территории в зоне запланированного строительства пожарного депо в г. Любани (Минская область). В полевых сезонах 2021–2022 гг. поселение было исследовано на площади 21 м {2} . Археологическая коллекция насчитывает 820 артефактов, из которых 803 артефакта представляют собой изделия из различных пород камня (кремень, кварцит, кварц). Бескислородные условия залегания способствовали сохранению на территории поселения органических материалов (дерево, кость и пр.). Анализ особенностей стратиграфии показывает особый характер поселения среди мезолитических древностей региона. Обнаруженные материалы имеют широкий спектр соответствий с памятниками кудлаевской культуры на территории Беларуси (Озерное-1, Озерное-2Б, Любань-1, Любань-7 и др.). На основе полученных радиоуглеродных дат время существования поселения относится к концу 10-го – началу 8-го тыс. до н. э., что соответствует первой половине пребореального – концу второй фазы бореального периода и хронологически относится к раннему мезолиту. Таким образом, Любань-9 является первым поселением кудлаевской культуры на территории Беларуси, для которого удалось определить обсолютный возраст. |
| Доп. сведения: | Даследаванне выканана пры падтрымцы БРФФД у межах навуковага праекта № Г23-079 «Згуртаванні паляўнічых-рыбаловаў ранняга галацэну па даных археалагічных і прыродазнаўчых даследаванняў паселішчаў Палесся і Перадпалесся». Аўтары выказваюць шчырую падзяку дактаранту дактарантуры дакладных і прыродазнаўчых навук Лодзінскага ўніверсітэта Д. Цвірко за дапамогу ў апісанні і інтэрпрэтацыі стратыграфіі і атрыманых радыевугляродных дат. = The research was carried out with the support of Belarusian Republican Foundation for Fundamental Research within the framework of the scientifjc project No. Г23-079 «Community of hunter-fjshermen of the early Holocene according to archaeological and natural science studies of the settlements of Polesie and Prepolesie». The authors express their sincere gratitude to the doctoral student of the doctoral school of exact and natural sciences (University of Lodz) D. Tsvirko, for his help in the description and interpretation of the stratigraphy and the obtained datings. = Исследование выполнено при поддержке БРФФИ в рамках научного проекта № Г23-079 «Сообщества охотников-рыболовов раннего голоцена по данным археологических и естественно-научных исследований поселений Полесья и Приполесья». Авторы выражают искреннюю благодарность докторанту докторантуры точных и естественных наук Лодзинского университета Д. Цвирко за помощь в описании и интерпретации стратиграфии и полученных датировок. |
| URI документа: | https://elib.bsu.by/handle/123456789/328079 |
| ISSN: | 2520-6338 |
| Лицензия: | info:eu-repo/semantics/openAccess |
| Располагается в коллекциях: | 2025, №1 |
Все документы в Электронной библиотеке защищены авторским правом, все права сохранены.