Пожалуйста, используйте этот идентификатор, чтобы цитировать или ссылаться на этот документ:
https://elib.bsu.by/handle/123456789/308325| Заглавие документа: | Крайовское соглашение: болгаро-румынское урегулирование конфликта в Южной Добрудже и со ветско-германское соперничество за Болгарию (сентябрь 1940 – июнь 1941 г.) |
| Другое заглавие: | The treaty of Craiova: Bulgarian-Romanian conflict resolution in Southern Dobrudja and Soviet-German competition for Bulgaria (September 1940 – June 1941) / A. P. Salkov Краёўскае пагадненне: балгара-румынскае ўрэгуляванне канфлікту ў Паўднёвай Дабруджы і савецка-германскае суперніцтва за Балгарыю (верасень 1940 – чэрвень 1941 г.) / А. П. Салькоў |
| Авторы: | Сальков, А. П. |
| Тема: | ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::История. Исторические науки ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::Политика и политические науки ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::Государство и право. Юридические науки |
| Дата публикации: | 2023 |
| Издатель: | Минск : БГУ |
| Библиографическое описание источника: | Журнал Белорусского государственного университета. История = Journal of the Belarusian State University. Historical sciences. - 2023. - № 4. - С. 73-88 |
| Аннотация: | Отмечается, что в послеверсальской Европе Южная Добруджа стала предметом локального болгаро-румынского национально-территориального конфликта, который превратился в один из факторов нового территориального передела. Описывается место данного конфликта в системе международных отношений и его особая роль в отношениях Софии и Балканской Антанты в конце 1930-х гг. В развернувшейся в 1939–1940 гг. борьбе между англо-французским и германо-итальянским блоками за привлечение Болгарии на свою сторону и доминирование на Балканах все заинтересованные стороны обещали Болгарии возврат Южной Добруджи. Исследуется соперничество великих держав запатронаж в мирном решении добруджанской проблемы, в котором первенствовали Германия и Италия. София предпочла получить Южную Добруджу именно из их рук. В адрес же Бухареста поступали советы добровольно отказаться от края, но лишь Берлин смог сформулировать Бухаресту предложение, равносильное приказу. Отмечается, что с весны 1939 г. СССР активизировал балканское направление своей внешней политики. Последовавшие советско-германское сближение, падение Польши и присоединение Бессарабии дали Софии основание рассчитывать в решении своих территориальных проблем на сотрудничество и с Москвой, и с Берлином. Это привело к очевидному улучшению отношений с СССР, который сам принял принцип ревизии границ и приступил к ее реализации. Советский Союз дважды предлагал Софии договорную базу взаимоотношений, но и в ноябре 1939 г., и ноябре 1940 г. она отказалась от такой возможности. Отмечается, что Болгария шла на сдержанное улучшение советско-болгарских связей, уклоняясь от политических обязательств и делая ставку на прогерманский нейтралитет. Обосновывается тезис о том, что при всем драматизме разработки болгаро-румынское Крайовское соглашение от 7 сентября 1940 г. было мирным. Южная Добруджа, как спорная провинция, была возвращена Болгарии. Хотя территориальный компонент соглашения носил доминантный характер, его реализация сопровождалась принудительным обменом населением. Делаются выводы о том, что урегулирование получило на редкость единодушное признание на международной арене, носило договорный двусторонний характер и формально не было связано с фашистским арбитражем. Соглашением в Крайове София фактически проигнорировала благожелательную позицию советской дипломатии. Тем не менее Болгария становилась для СССР одним из центральных звеньев советской системы безопасности, а сближение с Софией являлось одной из его приоритетных внешнеполитических задач. Крайовское соглашение предопределило присоединение Болгарии к оси Рим – Берлин – Токио, состоявшееся 1 марта 1941 г. Оно оказало влияние на форму вовлеченности Софии в фашистскую агрессию против Югославии и Греции, а также на характер международных отношений накануне нападения Германии на Советский Союз. |
| Аннотация (на другом языке): | The article notes that in post-Versailles Europe, Southern Dobruja acted as a local Bulgarian-Romanian national-territorial conflict, which turned into one of the factors that determined the inevitability of a new territorial redistribution. It describes how this conflict was built into the system of international relations in the late 1930s played a special role in Sofia’s relations with the Balkan Entente. In the struggle between the Anglo-French and German-Italian blocs to attract Bulgaria to their side and predominance in the Balkans in 1939–1940, all interested parties promised Bulgaria the return of Southern Dobruja. The unfolding peculiar rivalry of the great powers for patronage over the peaceful solution to the Dobrudzhan problem, in which Germany and Italy took the lead, is explored. Sofia preferred to receive Southern Dobruja from their hands. Romania received advice to cede the region, but only Berlin could formulate a proposal to Bucharest that was tantamount to an order. It is noted that the USSR has intensified the Balkan direction of its policy since the spring of 1939. The subsequent Soviet-German rapprochement, the fall of Poland, and the annexation of Bessarabia gave Sofia reason to count on cooperation in solving its territorial problems with both Moscow and Berlin. This led to an obvious improvement in relations with the USSR, which itself accepted the principle of border revision and began to implement it. The Soviet Union twice offered Sofia a contractual basis for relations, but in both November 1939 and November 1940 it rejected this opportunity. Bulgaria moved towards a restrained improvement in Soviet-Bulgarian relations, avoiding political obligations and relying on pro-German neutrality. The thesis is substantiated that the Bulgarian-Romanian Agreement of September 7, 1940, with all the drama of its development, was peaceful. Southern Dobruja, as a disputed province, was not dismembered and returned entirely to Bulga ria. Although the territorial component of the agreement was dominant in nature, its implementation was accompanied by a forced exchange of population. It is concluded that the settlement received unusually unanimous recognition in the international arena, was of a bilateral contractual nature and was not formally associated with fascist arbitration. With the Craiova Agreement, Sofia actually ignored the benevolent position of Soviet diplomacy. Nevertheless, Bulgaria became for the USSR one of the central links of the Soviet security system, and rapprochement with Sofia became one of its priority foreign policy tasks. The Craiova Agreement predetermined the accession of Bulgaria to the axis Rome – Berlin – Tokyo, which took place on March 1, 1941. It influenced the form of Sofia’s involvement in fascist aggression against Yugoslavia and Greece, as well as the nature of international relations on the eve of Germany’s attack on the Soviet Union. = Адзначаецца, што ў пасляверсальскай Еўропе Паўднёвая Дабруджа выступіла прадметам лакальнага балгара-румынскага нацыянальна-тэрытарыяльнага канфлікту, які стаў адным з фактараў новага тэрытарыяльнага перадзелу. Апісваецца месца дадзенага канфлікту ў сістэме міжнародных адносін, а таксама яго роля ў адносінах Сафіі і Бал канскай Антанты ў канцы 1930-х гг. У барацьбе паміж англа-французскім і германа-італьянскім блокамі за прыцягненне Балгарыі на свой бок і дамінаванне на Балканах, якая разгарнулася ў 1939–1940 гг., усе зацікаўленыя бакі абя ца лі Бал гарыі вяртанне Паўднёвай Дабруджы. Даследуецца суперніцтва вялікіх дзяржаў за патранаж у мірным вырашэнні дабруджанскай праблемы, у якім першынствавалі Германія і Італія. Сафія палічыла за лепшае атрымаць Паўднёвую Дабруджу менавіта з іх рук. У адрас Бухарэста паступалі парады добраахвотна адмовіцца ад краю, але толькі Берлін змог сфармуляваць Бухарэсту прапанову, раўнасільную загаду. Адзначаецца, што з вясны 1939 г. СССР актывізаваў балканскі напрамак сваёй знешняй палітыкі. Наступнае савецка-германскае збліжэнне, падзенне Польшчы, далучэнне Бесарабіі далі Сафіі падставу разлічваць у вырашэнні сваіх тэрытарыяльных праблем на супрацоўніцтва і з Масквой, і з Берлінам. Гэта прывяло да відавочнага паляпшэння адносін з СССР, які сам прыняў прынцып рэвізіі меж і прыступіў да яго рэалізацыі. Савецкі Саюз двойчы прапаноўваў Сафіі дамоўную базу ўзаемаадносін, але і ў лістападзе 1939 г., і лістападзе 1940 г. яна адхіліла такую магчымасць. Балгарыя ішла на стрыманае паляпшэнне савецка-балгарскіх сувязей, ухіляючыся ад палітычных абавязацельстваў і робячы стаўку на прагерманскі нейтралітэт. Абгрунтоўваецца тэзіс аб тым, што пры ўсім драматызме распрацоўкі балгара-румынскае Краёўскае пагадненне ад 7 верасня 1940 г. было мірным. Паўднёвая Дабруджа, як спрэчная правінцыя, вярнулася Балгарыі. Тэрытарыяльны кампанент пагаднення меў дамінантны характар, але яго рэалізацыя суправаджалася прымусовым абменам насельніцтвам. Робіцца выснова аб тым, што ўрэгуляванне атрымала на рэдкасць аднадушнае прызнанне на міжнароднай арэне, насіла дагаворны двухбаковы характар і фармальна не было звязана з фашысцкім арбітражам. Пагадненнем у Краёве Сафія фактычна праігнаравала добразычлівую пазіцыю савецкай дыпламатыі. Тым не менш Балгарыя пераўтваралася для СССР у адзін з цэнтральных звёнаў савецкай сістэмы бяспекі, а збліжэнне з Сафіяй станавілася адной з яго прыярытэтных знешнепалітычных задач. Краёўскае пагадненне абумовіла далучэнне Балгарыі да восі Рым – Берлін – Токіо, якое адбылося 1 сакавіка 1941 г. Яно аказала ўплыў на форму ўцягнутасці Сафіі ў фашысцкую агрэсію супраць Югаславіі і Грэцыі, а таксама на характар міжнародных адносін напярэдадні нападу Германіі на Савецкі Саюз. |
| URI документа: | https://elib.bsu.by/handle/123456789/308325 |
| ISSN: | 2520-6338 |
| Лицензия: | info:eu-repo/semantics/openAccess |
| Располагается в коллекциях: | 2023, №4 |
Все документы в Электронной библиотеке защищены авторским правом, все права сохранены.