Пожалуйста, используйте этот идентификатор, чтобы цитировать или ссылаться на этот документ:
https://elib.bsu.by/handle/123456789/269966| Заглавие документа: | Семантычныя суадносіны беларуска-іншаславянскіх лексічных паралелей у этымалагічным гняздзе (на матэрыяле аднаго тыпу вытворных гнязда *lik-) |
| Другое заглавие: | Semantic correlations of Belarusian-otherslavic lexical parallels in etymological word family (based on one type of word family *lik- derivatives) / P. S. Branavets Семантические соотношения белорусско-инославянских лексических параллелей в этимологическом гнезде (на материале одного типа производных гнезда *lik) / П. С. Брановец |
| Авторы: | Бранавец, П. С |
| Тема: | ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Мовазнаўства ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::Языкознание |
| Дата публикации: | 2021 |
| Издатель: | Минск : БГУ |
| Библиографическое описание источника: | Журнал Белорусского государственного университета. Филология = Journal of the Belarusian State University. Philology. - 2021. - № 2. - С. 52-60 |
| Аннотация: | На падставе лексікаграфічных даных прадстаўлена 50 беларуска-іншаславянскіх (украінскіх, рускіх, польскіх і чэшскіх) лексічных паралелей, якія ўваходзяць у этымалагічнае гняздо праславянскага кораня *lik-, з абмежаваннем выбаркі дзеяслоўнымі вытворнымі тыпу ад-лічыць(від-лічити, от-личить, od-liczyć, od-líčit). ная дэкарэляцыя, семантычнае ўключэнне, семантычнае перасячэнне), а ў гетэрасеміі прапануецца адрозніваць моцныя і аслабленыя выпадкі. На аснове якаснага і колькаснага супастаўлення зроблена выснова аб найбольшым семантычным збліжэнні беларускай выбаркі з украінскай, найменшым – з рускай. Названы фактары, якія ўплываюць на складванне пэўнага тыпу семантычных адносін. Прапануецца гіпотэза аб тыпалагічнай ролі характару семантычнай карэляцыі этымалагічна звязаных міжмоўных лексічных паралелей пры супастаўленні лексіконаў блізкароднасных моў. Прыведзеныя лексічныя паралелі могуць паслужыць у якасці фрагментаў кантрастыўных слоўнікаў, карысных пры вывучэнні адпаведных моў і ў практыцы перакладу.Разглядаюцца іх семантычныя адносіны (амасемія, парасемія, гетэрасемія), прычым сярод парасемантаў вылучаюцца тры віды сувязей, адпаведных паступоваму пераходу ад амасемічных да гетэрасемічных адносін (стылістыкака на та тыўная дэкарэляцыя, семантычнае ўключэнне, семантычнае перасячэнне), а ў гетэрасеміі прапануецца адрозніваць моцныя і аслабленыя выпадкі. На аснове якаснага і колькаснага супастаўлення зроблена выснова аб найбольшым семантычным збліжэнні беларускай выбаркі з украінскай, найменшым – з рускай. Названы фактары, якія ўплываюць на складванне пэўнага тыпу семантычных адносін. Прапануецца гіпотэза аб тыпалагічнай ролі характару семантычнай карэляцыі этымалагічна звязаных міжмоўных лексічных паралелей пры супастаўленні лексіконаў блізкароднасных моў. Прыведзеныя лексічныя паралелі могуць паслужыць у якасці фрагментаў кантрастыўных слоўнікаў, карысных пры вывучэнні адпаведных моў і ў практыцы перакладу. |
| Аннотация (на другом языке): | Based on lexicographic data, there are presented 50 Belarusian-otherslavic (Ukrainian, Russian, Polish and Czech) lexical parallels, which are the part of the etymological word family of the Proto-Slavic root *lik-, with the restriction of selection to derived verbs like ад-лічыць (від-лічити, от-личить, od-liczyć, od-líčit). The types of their semantic relations are considered: homosemy, parasemy, heterosemy. Three types of relations corresponding to a gradual transition from homosemic to heterosemic (stylistic-connotative decorelation, semantic inclusion, semantic intersection) are identified among parasemants. Strong and weakened cases are proposed to be distinguished in heterosemy. Based on qualitative and quantitative comparison, the conclusion was made about the greatest semantic rapprochement of the Belarusian sample with the Ukrainian, the smallest one with the Russian. Factors influencing the folding of the type of semantic relations are named. Hypothesis on typological role of character of semantic correlation of etymologically connected interlingual lexical parallels in comparing of closely related languages lexicons is proposed. Lexical parallels given separately by language can be used as fragments of contrastive dictionaries during studying the corresponding languages or translation practice. = На основе лексикографических данных представлено 50 белорусско-инославянских (украинских, русских, польских и чешских) лексических параллелей, входящих в этимологическое гнездо праславянского корня *lik-, с ограничением выборки производными глаголами типа ад-лічыць(від-лічити, от-личить, od-liczyć, od-líčit). Рассмотрены их семантические отношения (омосемия, парасемия, гетеросемия), причем среди парасемантов выделены три вида связей, соответствующих постепенному переходу от омосемических к гетеросемическим отношениям (стилистико-коннотативная декорреляция, семантическое включение, семантическое пересечение), а в гетеросемии предложено различать сильные и ослабленные случаи. На основе качественного и количественного сопоставления сделан вывод о наибольшем семантическом сближении белорусской выборки с украинской, наименьшем – с русской. Названы факторы, влияющие на формирование определенного типа семантических отношений. Предложена гипотеза о типологической роли характера семантической корреляции этимологически связанных межъязыковых лексических параллелей при сопоставлении лексиконов близкородственных языков. Приведенные лексические параллели могут послужить в качестве фрагментов контрастивных словарей, полезных при изучении соответствующих языков и в практике перевода. |
| URI документа: | https://elib.bsu.by/handle/123456789/269966 |
| ISSN: | 2521-6775 |
| Лицензия: | info:eu-repo/semantics/openAccess |
| Располагается в коллекциях: | 2021, №2 |
Все документы в Электронной библиотеке защищены авторским правом, все права сохранены.