Фаусціянскія матывы ў творчасці Я. Баршчэўскага

Abstract

Рамантычная эстэтыка, якая падпітвалася крыніцамі асветніцкай культуры і адначасова вяла палемічны дыялог з ёю, у сваіх мастацкіх пошуках спрабавала пераасэнсаваць вобразы, матывы, топасы, стылістыку і жанравыя напрацоўкі эпох папярэдніх. Так раман Ёгана Вольфганга фон Гётэ “Гады вучэння Вільгельма Майстэра” спачатку быў успрыняты йенскім гуртком рамантыкаў як культавы і праграмны, як своаасаблівая Біблія рамантызма, бо шмат у чым творы вялікіх асветнікаў былі прадвеснікамі новага накірунка. Я. Баршчэўскаму ўдаецца з дапамогаю сістэмы мастацкіх вобразаў апець самабытнасць, прыгажосць роднага краю, нагадаць пра яго слаўнае мінулае. Многія пытанні, якія звязаныя з самавызначэннем беларускага народа, маюць і нацыянальны, і ўніверсальны характар. Тыпалагічна яны блізкія духоўным пошукам прадстаўнікоў рамантызма польскага, рускага, нямецкага, еўрапейскага ўвогуле. Але шмат якія тыпалагічныя аналогіі можна правесці і з творчасцю Ё. В. Гётэ, у першую чаргу з яго драматычнай паэмай “Фаўст”.