Пожалуйста, используйте этот идентификатор, чтобы цитировать или ссылаться на этот документ:
https://elib.bsu.by/handle/123456789/311275| Заглавие документа: | Нацыянальная палітыка Польшчы ў адносінах да беларусаў (1918–1939) у польскай гістарыяграфіі канца 1980-х – пачатку 2000-х гг. |
| Другое заглавие: | National policy of Poland towards Belarusians (1918–1939) in Polish historiography of the еnd of 1980s – early 2000s / A. M. Zahidulin Национальная политика Польши в отношении белорусов (1918–1939) в польской историографии конца 1980-х – начала 2000-х гг. / А. Н. Загидулин |
| Авторы: | Загідулін, А. М. |
| Тема: | ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Гісторыя. Гістарычныя навукі ЭБ БГУ::ГРАМАДСКІЯ НАВУКІ::Палітыка і палітычныя навукі ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::История. Исторические науки ЭБ БГУ::ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ::Политика и политические науки |
| Дата публикации: | 2024 |
| Издатель: | Минск : БГУ |
| Библиографическое описание источника: | Журнал Белорусского государственного университета. История = Journal of the Belarusian State University. Historical sciences. – 2024. – № 1. – С. 63-73 |
| Аннотация: | Разглядаецца польская гістарыяграфія канца 1980-х – пачатку 2000-х гг., прысвечаная нацыянальнай палітыцы Польшчы ў адносінах да беларусаў у 1921–1939 гг. Апісваецца трансфармацыя поглядаў польскіх гісторыкаў канца 1980-х – пачатку 2000-х гг. на нацыянальную палітыку міжваеннай Польшчы, вызначаюцца асноўныя гістарыяграфічныя пазіцыі, сфарміраваныя ў 1990-я – пачатку 2000-х гг. Робіцца выснова аб тым, што ў 1980-я гг., у перыяд існавання Польскай Народнай Рэспублікі і яе сацыялістычнага партнёрства з СССР, польскія гісторыкі імкнуліся не ўздымаць вострых пытанняў польска-савецкіх адносін. У даследаваннях дэманстраваўся ў цэлым мірны характар су існавання этнасаў у міжваеннай Польшчы. Пэўная жорсткасць польскай нацыянальнай палітыкі тлумачылася неабходнасцю супрацьстаяць камуністычнаму ўплыву і русіфікацыі. Пра парушэнні канстытуцыйных праў і свабод беларусаў у літаратуры не згадвалася. Адзначаецца, што пасля таго, як сацыялістычная парадыгма ў канцы 1980-х гг. страціла актуальнасць, у польскай гістарыяграфіі сфарміраваліся дзве асноўныя канцэпцыі нацыянальнай палітыкі дзяржавы ў адносінах да беларусаў. Першая канцэпцыя звярталася да спадчыны міжваенных ідэй, часткова забытых у са вецкі час. Сутнасць дадзенай канцэпцыі грунтавалася на меркаванні аб тым, што беларуская нацыянальная меншасць амаль не валодала нацыянальнай самасвядомасцю, таму асіміляцыя беларусаў у Польшчы выглядала натуральна. Паланізацыя беларусаў падавалася як прагрэсіўны працэс іх далучэння да еўрапейскіх цывілізацыйных каштоўнасцей. Прыхільнікі гэтай канцэпцыі адзначалі, што беларускі нацыянальна-вызваленчы рух быў інспіраваны савецкімі бальшавікамі, якія хацелі «разгайдаць» сітуацыю ў Заходняй Беларусі і стварыць бачнасць таго, што мясцовае насельніцтва імкнецца да ўваходжання рэгіёна ў склад СССР. Другая канцэпцыя з’яўлялася менш распаўсюджанай. Яе тэарэтыкі К. Гамулка і У. Міх адстойвалі пункт гледжання, згодна з якім нацыянальная палітыка польскай дзяржавы была варожай і шкоднай для беларусаў. Дадзеную палітыку гісторыкі не саромеліся называць асіміляцыяй, а ідэі кіруючых палітычных колаў –нацыяналізмам. |
| Аннотация (на другом языке): | The Polish historiography of the late 1980s – early 2000s, devoted to Poland’s national policy towards Belarusians in 1921–1939, is considered. The transformation of the views of Polish historians of the late 1980s – early 2000s on the national policy of interwar Poland is described, the main historiographical positions formed in the 1990s – early 2000s are revealed. It is concluded that in the 1980s – during the existence of the Polish People’s Republic and its socialist partnership with the USSR – Polish historians tried not to raise sharp points Polish-Soviet relations. The research demonstrated the mostly peaceful nature of the coexistence of ethnic groups in interwar Poland. A certain rigidity of the Polish national policy towards Belarusians was explained by the need to resist communist influence and Russification. Violations of the constitutional rights and freedoms of Belarusians were not mentioned. After the departure of the socialist paradigm in the late 1980s, two main concepts of the state’s national policy towards Belarusians were formed in Polish historiography. The first concept addressed the legacy of interwar ideas, partially forgotten in Soviet times. The essence of this concept was based on the opinion that the Belarusian national minority had almost no national identity, so the assimilation of Belarusians in Poland looked natural. The polonisation of Belarusians was presented as a progressive process of assimilation to European civilisational values. Proponents of this concept noted that the Belarusian national liberation movement was inspired by the Soviet Bolsheviks, who wanted to shake up the situation in Western Belarus and create the appearance that the local population aspires to the region becoming part of the USSR. The second concept was less common. Its theorists K. Gomulka and V. Mih defended the point of view that the national policy of the Polish state was hostile and harmful to Belarusians. Historians have not hesitated to call this policy assimilation, and the ideas of the ruling political circles – nationalism. = Рассматривается польская историография конца 1980-х – начала 2000-х гг., посвященная национальной политике Польши в отношении белорусов в 1921–1939 гг. Описывается трансформация взглядов польских историков конца 1980-х – начала 2000-х гг. на национальную политику межвоенной Польши, выявляются основные историо графические позиции, сформировавшиеся в 1990-х – начале 2000-х гг. Делается вывод о том, что в 1980-х гг., в период существования Польской Народной Республики и ее социалистического партнерства с СССР, польские историки старались не поднимать острых вопросов польско-советских отношений. В исследованиях демонстрировался в целом мирный характер сосуществования этнических групп в межвоенной Польше. Определенная жесткость польской национальной политики по отношению к белорусам объяснялась необходимостью противостоять коммунистическому влиянию и русификации. О нарушениях конституционных прав и свобод белорусов в литературе не упоминалось. После ухода социалистической парадигмы в конце 1980-х гг. в польской историографии сформировались две основные концепции национальной политики государства в отношении белорусов. Первая концепция обращалась к наследию межвоенных идей, частично забытых в советское время. Суть этой концепции основывалась на мнении о том, что белорусское национальное меньшинство почти не владело национальным самосознанием, поэтому ассимиляция белорусов в Польше выглядела естественной. Полонизация белорусов была представлена как прогрессивный процесс приобщения к европейским цивилизационным ценностям. Сторонники данной концепции отмечали, что белорусское национально-освободительное движение было инспирировано советскими большевиками, которые хотели «раскачать» ситуацию в Западной Беларуси и создать видимость того, что местное население стремится к вхождению региона в состав СССР. Вторая концепция являлась менее распространенной. Ее теоретики К. Гомулка и В. Мих отстаивали точку зрения, согласно которой национальная политика польского государства была враждебной и вредной для белорусов. Эту политику историки не стеснялись называть ассимиляцией, а идеи правящих политических кругов – национализмом. |
| Доп. сведения: | Даследаванне выканана ў межах праекта Беларускага фонду фундаментальных даследаванняў «Грамадска-палітычнае развіццё Заходняй Беларусі ў складзе Польшчы (1921–1939 гг.) у замежнай гістарыяграфіі» (№ Г23ГП-036). = The research was carried out within the framework of the project of the Belarusian Republican Foundation for Fundamental Research «Socio-political development of Western Belarus as part of Poland (1921–1939) in foreign historiography» (No. G23IP-036). = Исследование выполнено в рамках проекта Белорусского фонда фундаментальных исследований «Общественно-политическое развитие Западной Беларуси в составе Польши (1921–1939 гг.) в зарубежной историографии» (№ Г23ИП-036). |
| URI документа: | https://elib.bsu.by/handle/123456789/311275 |
| ISSN: | 2520-6338 |
| Лицензия: | info:eu-repo/semantics/openAccess |
| Располагается в коллекциях: | 2024, №1 |
Все документы в Электронной библиотеке защищены авторским правом, все права сохранены.