Ваенная справа Вялікага княства Літоўскага ў ХІV—ХVІ стст. № УД-131/уч.

Abstract

У гісторыі Беларусі і Вялікага княства Літоўскага ў цэлым другая палова XIV – канец XVI ст. утвараюць важны і досыць выразна акрэслены перыяд. У палітычным сэнсе гэта час паміж дзвюма найбольш важнымі літоўска-польскімі уніямі, калі Вялікае Княства уваходзіць у сферу еўрапейскай палітыкі не толькі як аб’ект крыжацкага націску, але і як дастаткова паўнаварты суб’ект з прызнаным правам на ўдзел у агульнаеўрапейскіх справах. Гэта сталася магчымым пасля заключэння Крэўскай уніі 1385 г., хрышчэння паганскай часткі Літвы і разгрому Тэўтонскага Ордэна. У той жа час, пасля падпісання Люблінскай уніі 1569 г., Вялікае княства Літоўскае, захаваўшы некаторыя атрыбуты дзяржаўнасці, робіцца часткай Рэчы Паспалітай і не прэтэндуе, фактычна, на асобнае месца ў еўрапейскай палітыцы. Вынікам Крэўскай уніі стала і далучэнне Вялікага Княства, хаця б частковае, да ліку краін «лацінскай» Еўропы, што наклала адбітак на фармаванне ў гэтай дзяржаве адпаведных культурных арыенціраў. Працяглае суіснаванне, праўда не заўсёды раўнапраўнае, розных рэлігійных плыняў завяршылася распачатай тут напрыканцы XVI ст. Контррэфармацыяй і заключэннем у 1596 г. Брэсцкай царкоўнай уніі, што азнаменавала мэтанакіраваную і паслядоўную палітыку дзяржавы па каталізацыі грамадства, выцясненню некаталіцкіх хрысціянскіх плыняў.Мэтай спецкурса з’яўляецца вывучэнне узбраення войска ВКЛ, арганізацыі яго асноўных састаўных частак – паспалітага рушэння і наёмных атрадаў, крытэрый выдзялення родаў войск і фартыфікацыя.