Сучасная беларуская літаратурная мова: нормы, дынаміка, функцыянаванне : справаздача аб навукова-даследчай рабоце (заключная) / БДУ ; навуковы кіраўнік З. І. Бадзевіч

Abstract

Мэтамі праведзеных навуковых даследаванняў з’явіліся выяўленне, аналіз і сістэматызацыя найбольш значных, сістэмаўтваральных катэгарыяльных парадыгм сучаснай беларускай літаратурнай мовы і іх узаемадзеянне на сучасным этапе развіцця беларускай мовы ў аспекце нацыянальна-спецыфічнага і ўніверсальнага. Аб’ект даследавання - сучасная беларуская літаратурная мова ў яе вуснай і пісьмовай формах функцыянавання, тыпалагічных і генетычных сувязях з іншымі блізкароднаснымі мовамі (у першую чаргу з рускай мовай). Асноўнымі метадамі даследавання сталі апісальны, сістэмна-функцыянальны, кампаратыўны, структурна-семантычны, статыстычны. У працэсе даследавання былі выкарыстаны фонды Нацыянальных бібліятэк Беларусі, Расіі, Украіны, Германіі, Польшчы, філіяла Інстытута мовы і літаратуры Нацыянальнай акдэміі навук Беларусі, мастацкія тэксты пісьменнікаў, запісы гутарковага маўлення фаналагічнай лабараторыі Нацыянальнай акдэміі навук Беларусі, новая навуковая літаратура, рэсурсы сеткі «Internet». У выніку даследавання выявіліся фанетыка-арфаграфічныя, акцэнталагічныя, лексіка-фразеалагічныя, дэрывацыйныя, марфалагічна-сінтаксічныя, функцыянальна-стылістычныя асаблівасці рознаўзроўненых моўных адзінак, тэарэтыка-граматычныя асновы тэксту і яго камунікатыўныя якасці, было паглыблена ўяўленне пра беларускамоўную сістэму з пункту гледжання нацыянальна-спецыфічнага і ўніверсальнага. Вынікі даследавання ўкаранёны ў вучэбны працэс устаноў вышэйшай адукацыі (спецкурсы, асноўныя курсы, спецсемінары, вучэбна-метадычныя комплексы) і агульных адукацыйных устаноў (школ, гімназій, ліцэяў). Яны ляглі ў аснову створаных на кафедры тыпавых праграм і адукацыйных стандартаў Рэспублікі Беларусь, вучэбна-метадычных комплексаў.