Францыск Скарына (1490-1551) — грамадскі дзеяч, мысліцель, першадрукар, асветнік, адвакат

Abstract

У гісторыі Беларусі выразна выдзяляецца перыяд Адраджэння, або Рэнесанса — XVI стагоддзе, калі беларускія землі ўваходзілі ў склад Вялікага княства Літоўскага — адной з буйнейшых дзяржаў Еўропы — якое ў той час дасягнула найбольшага культурнага, інтэлектуальнага, эканамічгіага росквіту. На Беларусь усё больш шырока пранікалі ідэі заходняга Адраджэння, яго гуманізм, вальнадумства і патрыятызм. Кнігадрукаванне, разам з жывапісам, літаратурай, філасофіяй і правам, з'явілася адным з важнейшых сродкаў выражэння новага светапогляду — гуманізму, які ў адрозненне ад панаваўшай рэлігіі паставіў у цэнтр інтарэсаў не бога, а чалавека з яго зямнымі справамі і патрэбамі, гучна абвясціўшы права чалавека на іх задавальненне на зямлі. Прадстаўнікі Адраджэння — гуманісты — шырока выкарыстоўвалі антычную культурную спадчыну (спачатку рымскую, а потым грэчаскую), нібыта «адраджаючы» яе пасля працяглага забыцця ў сярэдневяковым грамадстве. Узнікла вялікая патрэба замацавання маладых парасткаў рэнесансавага гуманізму на беларускай глебе. Менавіта гэта і здзейсніў вялікі сын беларускага народа Францыск Скарына.