Утварэнне канцэпцыі меркаванай кампетэнцыі ў ЗША

Abstract

У артыкуле разглядаецца ўтварэнне канцэпцыі меркаванай кампетэнцыі, якое адбылося напрыканцы XVIII — пачатку XIX ст. у ЗША. Сутнасцю меркаванай кампетэнцыі з’яўляецца тое, што паўнамоцтвы дзяржавы (або міждзяржаўнага ўтварэння) не абмяжоўваюцца паўнамоцтвамі, прама замацаванымі ва ўстаноўчых дакументах. Аўтар разглядае погля- ды і аргументы асноўных гістарычных прыхільнікаў і праціўнікаў канцэпцыі, прасочвае яе ўмацаванне праз дзяржаўную дзейнасць і судовую практыку ЗША. Аўтар прыходзіць да высновы, што канцэпцыя меркаванай кампетэнцыі з’яўляецца неабходнай для эфектыўнага дасягнення пастаўленых перад дзяржавай мэт.=The article addresses the inception of the implied powers concept, which appeared at the end of the 18th — beginning of the 19th century in the USA. The central idea of implied powers is that state competences (or competences of international entities) are not limited to those explicitly stipulated in the founding documents. The author analyzes the views and arguments of the main historical proponents and opponents of the concept, traces its consolidation through state actions and jurisprudence. The author concludes that the concept of implied powers is necessary for effective achievement of the aims a state seeks to achieve through various historical periods.